سیمای زن در خطاب های قرآن
نویسنده : حمید پارسانیا
قرآن عنصر جنسیت را در حقیقت انسانى دخیل نمى‏داند و بسیارى از خطاب‏هاى قرآنى متوجه حقیقت انسانى‏اند. اما حتى در مواردى که از نظر محاورات عام زبان عربى، خطاب با ضمیر مذکر بیان شده، بیان قرآن به گونه‏اى است که ظهور کلام را متوجه حقیقت انسانى مى‏کند.
چکیده
موج سوم فمنیسم تحت تأثیر اندیشه‏هاى پست مدرن، علم را به ساختار زبانى و در نهایت، به عنصر جنسیت ارجاع مى‏دهد و معتقد است که غلبه مرد، علم و همچنین زبانى مردانه به دنبال آورده است. بر اساس این دیدگاه، قرآن نیز که به زبان عربى نازل شده است، هویتى مذکر دارد. 
اما واقع آن است که قرآن عنصر جنسیت را در حقیقت انسانى دخیل نمى‏داند و بسیارى از خطاب‏هاى قرآنى متوجه حقیقت انسانى‏اند. اما حتى در مواردى که از نظر محاورات عام زبان عربى، خطاب با ضمیر مذکر بیان شده، بیان قرآن به گونه‏اى است که ظهور کلام را متوجه حقیقت انسانى مى‏کند. 
کلیدواژه‏ها: فمنیسم، جنسیت، خطابات قرآنى، حقیقت انسانى. 
پیش‏درآمد 
موج سوم فمنیسم به عنوان یک جریان معرفتى پست‏مدرن، پیامد تزلزلى است که در بنیان‏هاى معرفتى نوین از دهه‏هاى پایانى قرن بیستم پیش آمد. اندیشه‏هاى پست مدرن روشنگرى را، که از ویژگى‏هاى تفکر نوین شمرده مى‏شد، مورد تردید قرار دادند. پست مدرن‏ها حکایت و کشف از واقع را به طور کلى، منکر مى‏شوند و معرفت آدمى را به ساحت‏هاى دیگر وجود انسان تقلیل مى‏دهند. 

فمنیست‏ها هم بر همین اساس، شناخت و معرفت آدمى را به عنصر «جنسیت» ارجاع مى‏دهند و معتقدند: غلبه مرد، معرفت و همچنین زبانى مردانه به دنبال آورده است. از نظر آنان، زبان‏هاى رایج و از جمله عربى و انگلیسى، خصلتى مردانه دارند. کسانى که متأثر از دیدگاه‏هاى فمنیستى هستند قرآن را نیز، که به زبان عربى نازل شده، از قاعده مزبور مستثنا ندانسته و زبان قرآن را . . .

ادامه مطلب را اینجا بخوانید

شاگرد مستقیم پرودگار
درباره فاطمه زهرا سلام الله علیها از دو محور باید سخن گفت:
یک محور مربوط به تحقیقات علمی است که برای ما ثمره علمی و نتیجه اعتقادی دارد و پشتوانه ی مسائل اخلاقی، فقهی، حقوقی ما هم هست.
محور دوم آن بخشی است که مستقیماً به ما مربوط است، ما باید تأسی کنیم، آن را اسوه قرار بدهیم، الگو بدانیم، پیروی کنیم و مانند آن.
آن بخشی که مربوط به مسائل اعتقادی است و ثمره علمی دارد بررسی مقام منیع آن بانو است که این همتای قرآن کریم است، همتای نبوت است، همتای رسالت است، همتای ولایت است. چیزی از ولی الله مطلق کم ندارد، اینها یک نورند و مانند آن. 
سر اینکه این بانو سلام الله علیها حجت بر ائمه علیهم السّلام است و اگر علی بن ابیطالب سلام الله علیه نبود، احدی همتای آن حضرت نبود، آدم و من دونه؛ این است که این مثل خود قرآن کریم در مقام حدوث و بقاء شکل گرفت. قرآن از زمین برنخاست، از فکر کسی تدوین نشد. هیچ عالم بشری این قرآن را تدوین نکرد و تنظیم نکرد. سورش، آیاتش، معارفش، مفاهیمش را بررسی نکرد و انشاء نکرد. مستقیماً از جهان غیب نازل شد و در طیّ 32 سال ماند و برای ابد جای خود را تثبیت کرد. این سه کار را قرآن کرد: یعنی از آسمان نازل شد، نزولش هم 32 طول کشید و ماند برای ابد. 
انسان کامل، مخصوصاً فاطمه زهرا سلام الله علیها هم وقتی هویتشان را ارزیابی می کنیم، می بینیم در همین مثلث خلاصه می شود؛ او از زمین برنخاست، از آسمان نازل شد و . . .

ادامه مطلب را اینجا بخوانید

مکانت زن در قرآن

جعفر سبحانى
زن در اسلام جایگاه بلندى دارد و در قرآن حکیم توجه ویژه اى به او شده است و از آنجا که این موضوع گسترده است, بحث را در این زمینه برموضوعات ذیل متمرکز مى کنیم:
ییک: نگاهى به طبیعت و نحوه تکوین و روحیه او.
دو: نگاهى به حقوق او.
سه: وظایفى که بر عهده او قرار گرفته است.
همه این موارد را در پرتو قرآن مورد بررسى قرار خواهیم داد.
اینها, عناوین اصلى بحث ما هستند و بسا که در میان سخن چیزهاى دیگرى هم به اقتضاى بحث مطرح شوند.
یک: نگاهى به طبیعت و چگونگى تکوین و روحیه زن
پرتو اسلام در روزگارى دمیدن گرفت که جنس زن, نه در جزیرة العرب و نه در دیگر تمـدنهــاى موجـود در آن روزهـا , هیچ گونـه
ارزش یادکردنى نداشت, و کاوشهاى فلسفى در روم و یونان بر محور این دور مى زد که زن یا از جنس حیوانات است یا از جنسى میانه که بین حیوان و انسان واسطه مى شود, و مرد, هنگامى که زنش دخترى مى زاد آن را به فال بد مى گرفت و چهره اش سیاه مى شد, درحالى که از نگاه هاى سنگین خویشانش پنهان مى گشت; گویى لکه ننگى بر پیشانى اش خورده است, خداوند مى فرماید:
(و إذا بشّر أحدهم بالأنثى ظلّ وجهه مسودّاً و هو کظیم. یتوارى من القوم من سوء ما بشّر به أیمسکه على هون أم یدسّه فى التراب ألا ساء ما یحکمون) نحل/58ـ59
و چون یکى از آنها را به دخترى مژده دهند از شدت غم رخسارش سیاه شده دلتنگ مى شود . و از این عار روى از قوم خود پنهان مى دارد و به فکر مى افتد که آیا آن دختر را با ذلت و خوارى نگه دارد و یا زنده به خاک گور کند, آگاه باشید که بد مى کنند.
بدین گونه مرد را در اثر جهل به کرامت و فضیلت زن, چاره اى جز زنده به گور کردن دخترانش و کشتن آنها به گمان آن که کار نیکویى مى کند نمى ماند, چنان که قرآن به تقبیح آن برخاسته مى گوید:

ادامه مطلب را اینجا بخوانید

فاطمه(س) به روایت معصوم(ع)

نویسنده : حجة الاسلام عسکری اسلامپور

مقدمه

حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها دخت پاک و مطهر عالی ترین عنصر خلقت، محمد مصطفی(ص) و یگانه کفو و همتای امیرالمؤمنین(ع) مورد احترام خاک تا افلاک و ملک تا ملکوت اعلی است.

گاهی شکوه بانوی بزرگ جهان که خلقت جهان، در گرو آن حوریه منزه است، چنان دل و جان بشر خاکی را لبریز می سازد که توان سخن گفتن را از آدمی می گیرد. جایگاه رفیع فاطمه اطهر خیره کننده دیدگان هربیناست. شخصیتی که تنها پیشوایان معصوم(ع) او را شناختند و دیگران تنها زوایایی از شخصیت آن بانوی بزرگ اسلام را خواهند شناخت. از این رو، در این نوشتار مختصر، برآنیم ابعاد شخصیتی آن حضرت را در کلمات گوهربار پیشوایان معصوم(ع) که همتای آن حضرتند، مورد بررسی قرار دهیم.

فاطمه(س) از نگاه پیامبر(ص)

پیامبر اکرم(ص) در موارد گوناگون و به مناسبتهای مختلف و با تعابیر متفاوت مقام و عظمت فاطمه(س) را ستوده است. آن حضرت که . . .

ادامه مطلب را اینجا بخوانید

لیله قدر جهان ، بهانه آفرینش ، نور دیده پیامبر (ص) سلام‏

حال و روزگار در عرش برین چگونه است بانوی دو عالم ؟

اگر از احوالات ما ...

نه شما که خود می دانید پس چرا جویا شوید ؟

خواستم هدیه ای نوشته و برای روز مادر تهیه و تقدیمتان کنم اما مقام شما چنان رفیع است که دست چون من بدان نرسد .

هرگاه که دست به قلم می برم تا جمله ای کوتاه در وصف شما بنویسم ، قلم از حرکت باز می ایستد ، گویا اذن نوشتن ندارد . ابتدا می اندیشیدم که تنها من اینگونه ام اما دیدم همه در وادی حیرت نوشتن از گرانبهایی چون تو ، در مانده اند و تو گویا از افقهای برترین قرب با جامی از شراب طهور ، قدم قلمهای نوامیدان را بدرقه میکنی ....

می دانی که نمی توانم ذره ای از تو بنگارم ...

و می دانی که من آن نیستم که 18 سال زندگی بی نهایتت را در بند کلمات کشم و زنجیر واژه بر پای مفاهیم بی انتهای زندگانی و عبودیتت نهم و کیست که بتواند شرح عشق و عبودیتت را بی کم و کاست بر دایره فهممان ریزد؟

و کیست که بتواند زیباترین مقوله هستی را در خانه علی (ع) معنا کند ؟

و تو را ای تسنیم حیات و ای سلسبیل عبودیت و ای کوثر عشق ، بر قلبهای تشنه و ترک خورده ما جاری سازد ؟

تو را از تو خواستن ، زیرکانه ترین هدیه ای است که میتوان در زر ورق ناتوانی پیچید و در شیشه صداقت نهاد و در تسنیم و سلسبیل و کوثر انداخت و امید اشت که بدستان بخشنده تان برسد تا بقدر وسعمان ، مرحمتی نمایید ...

و ره توشه ای ... تا به غیر نیازمان نرود .

مرا در این برهوت گناه و خستگی ، تنها و بی کس رها ننما و دستم را بگیر

و هدیه روز مادر را در گوشه ای آهسته و تنها باز کن تا کسی جز خودت شرم بی بضاعتیم را نبیند .

سلام مرا به رسول خدا و امیرمومنان و نور دیدگانتان برسانید

والسلام